Twoje prawa po poronieniu

Jakie mam prawa po poronieniu? To pytanie często zadają sobie niedoszłe mamy po stracie dziecka. Niezależnie od czasu zakończenia ciąży przysługują Ci pewne prawa po poronieniu: prawo do pochówku dziecka, jego rejestracji w USC, zasiłku pogrzebowego (4000 zł) oraz urlopu macierzyńskiego (56 dni). Jak nabyć te prawa? Czy zasiłek pogrzebowy po poronieniu i inne świadczenia przysługują każdej kobiecie po poronieniu?

Przeczytaj istotne informacje o prawach po poronieniu:

Jakie są najważniejsze prawa po poronieniu? Jednym z nich jest prawo do pochówku nienarodzonego dziecka. Decyzja o tym, co będzie działo się z ciałem dziecka, należy tylko i wyłącznie do rodziców. Możecie pozostawić je w szpitalu lub zdecydować się na odbiór ciała i zorganizowanie pochówku. Niezależnie od czasu poronienia, macie prawo pochować swoje dziecko.

Spis treści

Jakie mam prawa po poronieniu – rejestracja dziecka w Urzędzie Stanu Cywilnego

Jakie jeszcze prawa po poronieniu mają rodzice? Po stracie dziecka szpital ma obowiązek wydać Państwu kartę martwego urodzenia (jeśli znana jest płeć dziecka — w razie potrzeby można ją ustalić w badaniu genetycznym). Na podstawie tego dokumentu możecie Państwo zarejestrować dziecko w Urzędzie Stanu Cywilnego, który wyda wam akt urodzenia dziecka z adnotacją, że urodziło się ono martwe. Prawo do rejestracji dziecka dotyczy także tych dzieci, które zostały poronione poza szpitalem. Rejestracja dziecka pozwala nadać mu imię i dla wielu rodziców jest ważnym elementem procesu żałoby.

Ustalenie płci dziecka po poronieniu. Dlaczego jest takie ważne?

Badanie płci wykonuje się wtedy, gdy nie udało się jej ustalić w szpitalu. Jest ono potrzebne, aby szpital mógł wystawić kartę martwego urodzenia, która stanowi podstawę do zarejestrowania dziecka w Urzędzie Stanu Cywilnego. Dla wielu rodziców rejestracja ma ogromne znaczenie emocjonalne – pozwala nadać dziecku imię i nazwisko, wpisać je w historię rodziny i zorganizować pochówek z imieniem. W niektórych przypadkach akt urodzenia z określoną płcią może być także podstawą do uzyskania świadczeń z dodatkowej polisy ubezpieczeniowej. Badanie genetyczne może nie tylko ustalić płeć dziecka, ale również sprawdzić, czy wystąpiły u niego wady genetyczne, które mogły doprowadzić do poronienia — zakres badania rodzice wybierają samodzielnie.

Twoje prawa po poronieniu: urlop macierzyński

Jakie inne prawa po poronieniu przysługują rodzicom? Zgodnie z art. 180 §1 Kodeksu pracy, matce po poronieniu przysługuje prawo do 8-tygodniowego urlopu macierzyńskiego (lub zasiłku, jeśli w tym czasie przebywa już na urlopie macierzyńskim). Do tej pory wymagane było przedstawienie pracodawcy skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka z adnotacją o martwym urodzeniu, ale zgodnie z nowymi przepisami — od 6 sierpnia 2025 r. — wystarczy także zaświadczenie o martwym urodzeniu wystawione przez lekarza specjalistę położnictwa i ginekologii lub położną na podstawie dokumentacji medycznej.

Akt urodzenia z adnotacją o urodzeniu martwym lub zgodnie z nowymi przepisami – zaświadczenie wystawione przez lekarza lub położną o martwym urodzeniu wraz z wnioskiem urlopowym, to wymagane dokumenty, jaki należy przedłożyć u pracodawcy. Nie może on wymagać od kobiety innych dokumentów. W czasie pomiędzy poronieniem a złożeniem dokumentów wskazane jest przebywanie na L4 lub urlopie wypoczynkowym (dni te zostaną później anulowane i zamienione na urlop macierzyński po poronieniu). To ważna informacja, zwłaszcza dla tych z Was, którym wydaje się, że przysługuje tylko krótkie zwolnienie lekarskie. Ten czas będzie Wam potrzebny, by wydobrzeć emocjonalnie i psychicznie, a także po to, by przygotować się do kolejnej ciąży, zatroszczcie się więc o komplet dokumentów.

Twoje prawa po poronieniu: zasiłek pogrzebowy

Bez względu na czas zakończenia ciąży, przysługuje Wam również zasiłek pogrzebowy po poronieniu, czyli zwrot poniesionych kosztów. na organizację pochówku dziecka. Aby go otrzymać należy przedstawić w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych dokumenty potwierdzające prawo do świadczeń oraz akt urodzenia dziecka lub zgodnie z nowymi przepisami — od 6 sierpnia 2025 r. — wystarczy także zaświadczenie o martwym urodzeniu wystawione przez lekarza specjalistę położnictwa i ginekologii lub położną na podstawie dokumentacji medycznej. Zasiłek aktualnie wynosi 4000 zł, wypłacany jest po pogrzebie. Taka kwota pozwoli Wam być może opłacić badania mające na celu sprawdzenie przyczyny poronienia.

Twoje prawa po poronieniu: poznanie przyczyny poronienia

Przy okazji ustalani płci dziecka, laboratorium może przeprowadzić badanie mające na celu określenie, czy za poronienie nie odpowiada wada genetyczna. To bardzo istotna informacja, która rzuca całkowicie nowe światło na myślenie o kolejnej ciąży.

Genetyczne badania w kierunku przyczyny poronień są w stanie zidentyfikować między innymi aberracje chromosomowe. To zmiany, które odpowiadają za nawet 60 – 70% poronień samoistnych. Powstają one zwykle przypadkowo i nie mają żadnego związku ze zdrowiem rodziców.

Stwierdzenie wady genetycznej po poronieniu, to dobra informacja, bo w większości przypadków oznacza, że rodzice mogą bez żadnych komplikacji starać się o dziecko. Określenie przyczyny poronienia daje szansę na poczęcie kolejnego dziecka i przede wszystkim – zdrowe doniesienie ciąży. Jest to też bardzo cenna informacja dla genetyka, który będzie w stanie określić ryzyko wystąpienia poronienia w przyszłości.

Badania mające na celu określenie przyczyny poronień takie są refundowane tylko w ograniczonym zakresie i dopiero po wystąpieniu 2 poronień z rzędu. NFZ w ogóle nie refunduje badań genetycznych, które mogą być wykonane bezpośrednio u zmarłego dziecka. Jest to też bardzo cenna informacja dla genetyka, który będzie w stanie określić ryzyko wystąpienia poronienia w przyszłości.

Waszym ostatnim, nieformalnym prawem po stracie dziecka, jest prawo do spokoju i rekonwalescencji. Potrzebujecie czasu i bliskich.

Jakie mam prawa po poronieniu? Oto instrukcja krok po kroku, jak ubiegać się o świadczenia

Podjęcie decyzji o pochówku dziecka – to pierwszy krok, od którego zależą dalsze formalności.
Ewentualne badania genetyczne (identyfikacja płci + badanie w kierunku przyczyny poronienia) w laboratorium testów DNA
Otrzymanie w szpitalu karty zgonu i karty martwego urodzenia lub — zgodnie ze zmianami obowiązującymi od 6 sierpnia 2025 r. — zaświadczenia o martwym urodzeniu wystawionego przez lekarza lub położną.
Rejestracja dziecka w Urzędzie Stanu Cywilnego – nie jest obowiązkowa, ale dla wielu rodziców stanowi ważny i symboliczny gest upamiętnienia dziecka.
Otrzymanie aktu urodzenia dziecka z adnotacją o martwym urodzeniu z USC (jeśli rodzice zdecydowali się na rejestrację).
Złożenie u pracodawcy wniosku urlopowego wraz z dokumentem – skróconym odpisem aktu urodzenia dziecka lub (od 6 sierpnia 2025 r.) zaświadczeniem wystawionym przez lekarza lub położną — w celu uzyskania 8 tygodni urlopu macierzyńskiego.
Złożenie w ZUS dokumentów uprawniających do świadczeń – aktu urodzenia dziecka lub (od 6 sierpnia 2025 r.) zaświadczenia lekarskiego/położnej – w celu uzyskania zasiłku pogrzebowego (4000 zł).
Organizacja pogrzebu i pożegnanie dziecka – jeśli rodzice się na to zdecydują.
Otrzymanie zasiłku z ZUS